Theo gió về bãi biển Trà Cổ và lắng nghe sóng hát

Có một nơi ở tận cùng cực Đông Bắc, nơi những cơn gió biển nhè nhẹ thổi qua pha lẫn hương cây rừng và vị lắng đọng của thời gian. Đó là Bãi biển Trà Cổ, một bãi biển chẳng cần ồn ào để nổi bật, chẳng cần rực rỡ để cuốn hút. Chỉ cần bước chân chạm vào lớp cát trắng mịn, nhìn sóng vỗ vào bờ dài miên man không dứt, là đã đủ để biết rằng mình vừa đi lạc vào một khoảng trời khác.

Bãi biển Trà Cổ kéo dài hơn 15km, dài nhất trong các bãi biển Việt Nam, như một dải lụa mỏng khẽ vắt qua chân trời. Biển ở đây không cuồng nộ như Bãi Cháy, cũng chẳng vội vã như Sầm Sơn. Biển Trà Cổ êm dịu như lời ru, như một bản nhạc không lời vang lên giữa nền trời trong xanh và rặng phi lao đu đưa trong gió. Buổi sớm, mặt trời nhuộm vàng cả vùng biển, làm những đợt sóng ánh lên sắc bạc, nhẹ nhàng như nụ cười của một người phụ nữ hiền hậu. Khi hoàng hôn buông xuống, cả không gian chuyển sang gam màu mật ong, lòng người cũng bỗng mềm ra, dịu lại như gió biển tháng năm.

Nhưng Trà Cổ không chỉ là biển. Đó là nơi thời gian đi chậm lại, để mỗi bước chân là một hành trình trở về với những lớp trầm tích văn hóa. Đình Trà Cổ, một công trình có tuổi đời hơn 600 năm nằm lặng lẽ giữa làng chài, mang kiến trúc gỗ truyền thống với mái ngói cong vút như sống lưng cá kình. Nơi ấy, những nghi lễ rước thần, tế lễ, múa rồng được tổ chức hằng năm không chỉ là nghi lễ tín ngưỡng, mà còn là nhịp đập văn hóa của một cộng đồng sống giữa biển trời và thần linh. Ít ai biết rằng, ngôi đình này được dựng bởi những người Việt từ Đồ Sơn di cư ra Móng Cái, như một cách gìn giữ ký ức về quê cha đất tổ, để dù trôi dạt nơi đâu, lòng người vẫn gắn chặt với cội nguồn.

Cách đó không xa là Mũi Sa Vĩ, nơi được ví như "nét vẽ đầu tiên" trên bản đồ hình chữ S. Đặt chân đến đây, giữa mênh mông gió biển và sắc trời bất tận, lòng bỗng rộn lên một thứ cảm xúc lạ: cảm giác được đứng ở rìa của đất nước, được chạm tay vào giới hạn thiêng liêng của biên cương, nơi từng viên đá cũng như thấm đẫm linh hồn Tổ quốc. Trên nền đá là dòng chữ khắc: "Tổ quốc tôi từ mũi Sa Vĩ".

Còn có một nơi nữa ít người biết đến đó là Bãi Đá Đen. Nằm ẩn mình về phía Nam Trà Cổ, nơi đây được tạo nên từ những khối đá đen sẫm, đủ hình thù kỳ dị, như một khu vườn đá cổ tích nằm giữa biển cả. Mỗi tảng đá là một tác phẩm điêu khắc tự nhiên, có khối như con kỳ lân, có khối như lưng rồng. Khi thủy triều lên, sóng tràn qua các khe đá tạo ra âm thanh như tiếng đàn đá cổ xưa. Người dân địa phương kể rằng, ngày xưa, có một cặp đôi yêu nhau nhưng bị ngăn cấm, đã cùng nhau ra bãi đá này trốn đi. Truyền thuyết nói rằng những khối đá ở đây là lời thề hoá đá, vĩnh viễn tồn tại cùng biển trời Trà Cổ.

Tháng 4 đến tháng 7 là khoảng thời gian Trà Cổ khoe trọn vẹn vẻ đẹp của mình. Nắng vàng, gió nhẹ, biển lặng như tờ. Người đến đây thường bảo rằng, Trà Cổ là nơi để sống chậm, để thở sâu, để mỗi nhịp tim hòa vào tiếng sóng vỗ. Chuyến đi không cần gấp gáp, chẳng cần lên lịch dày đặc. Chỉ cần một buổi chiều, ngồi bên mép nước, thả đôi chân trần xuống cát mịn và nhìn xa về phía chân trời, thế là đủ để tái tạo lại toàn bộ tâm hồn sau những ngày mỏi mệt.

Đến Trà Cổ, chẳng ai lại không thử món Cà sáy nướng, một giống vịt lai giữa vịt trời và vịt nhà, nổi tiếng bởi thịt săn chắc, lớp da mỏng giòn và hương thơm đặc trưng sau khi được tẩm ướp và nướng trên than hồng. Cà sáy không chỉ là món ăn, mà là linh hồn ẩm thực của vùng đất biên viễn. Người địa phương còn có câu truyền tai: "Về Trà Cổ ăn Cà sáy, để biết vị biển trong lòng đất liền".

Cách di chuyển đến Trà Cổ cũng như một phần của hành trình thi vị. Những người yêu thích cảm giác phiêu lưu có thể chạy xe máy từ Hà Nội, băng qua những cung đường uốn lượn của vùng Đông Bắc, ngang qua rừng phi lao, những cánh đồng bát ngát và cả những làng chài cổ kính. Còn nếu muốn êm ái hơn, xe khách đến Móng Cái sẽ đưa bạn tới gần, chỉ cần thêm một đoạn taxi hoặc xe buýt là đã thấy biển. Trên đường đi, đừng quên nhìn qua cửa kính vì đôi khi, chính hành trình là phần đẹp nhất của chuyến đi.

Một điều thú vị ít ai để ý, Trà Cổ là nơi duy nhất ở Việt Nam có thể nhìn thấy mặt trời mọc từ biển và lặn xuống biển trong cùng một ngày, nhờ địa hình cong vòng đặc biệt của vùng đất mũi. Chính điều ấy khiến nơi này trở thành một trong những địa điểm chụp ảnh bình minh và hoàng hôn được săn đón nhất của giới nhiếp ảnh gia.

Trà Cổ không vội vã bắt bạn yêu từ cái nhìn đầu tiên. Nhưng nếu đã từng lắng nghe tiếng sóng ở đây thì rất có thể, bạn sẽ mang theo dư âm ấy cả một đời. Không phải nơi nào cũng khiến người ta im lặng, Trà Cổ làm được điều đó. Bởi ở nơi này, vẻ đẹp không nằm ở những công trình sặc sỡ hay tiện nghi sang trọng, mà nằm ở nhịp thở của biển, ở ánh mắt hiền lành của ngư dân, ở những điều nhỏ bé nhưng chân thành đến lạ.

Và nếu có một khoảnh khắc để nhớ mãi về Trà Cổ, có lẽ đó là khi hoàng hôn phủ tím cả một vùng trời, bóng một chiếc thuyền nan khẽ lướt ngang mặt nước, kéo theo một vệt nắng đỏ dài như mảnh ký ức. Không tiếng động. Không phô trương. Chỉ có ánh sáng, gió, và cảm giác biết ơn vì còn có một nơi chốn nguyên vẹn như thế tồn tại trên bản đồ du lịch Việt Nam.